Γιατί παλιά η βενζίνη περιείχε μόλυβδο;

Η χρήση βενζίνης με μόλυβδο έληξε οριστικά παγκοσμίως, ύστερα από τα τελευταία πρατήρια καυσίμων στην Αλγερία που σταμάτησαν να πωλούν βενζίνη με μόλυβδο τον περασμένο Ιούλιο. Από το 1922, η χρήση τετρααιθυλενίου ως πρόσθετου βενζίνης για τη βελτίωση της απόδοσης του κινητήρα ήταν καταστροφή για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.

Μέχρι τη δεκαετία του 1970, σχεδόν όλη η βενζίνη που παραγόταν παγκοσμίως περιείχε μόλυβδο. Το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) ξεκίνησε την εκστρατεία του για την εξάλειψη του μολύβδου στη βενζίνη το 2002, καθώς αποτελούσε μία από τις πιο σοβαρές περιβαλλοντικές απειλές για την ανθρώπινη υγεία.

Το 2021 σηματοδότησε το τέλος της μολυβδούχου βενζίνης παγκοσμίως, αφού έχει μολύνει τον αέρα, το χώμα, το πόσιμο νερό και τις καλλιέργειες για δεκαετίες. Η βενζίνη με μόλυβδο προκαλεί καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικά επεισόδια και καρκίνο. Επηρεάζει επίσης την ανάπτυξη του ανθρώπινου εγκεφάλου, ιδιαίτερα βλάπτει τα παιδιά, με μελέτες που υποδηλώνουν ότι μείωσε 5-10 πόντους του IQ. Η απαγόρευση της χρήσης βενζίνης με μόλυβδο εκτιμάται ότι θα αποτρέψει περισσότερους από 1,2 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως, θα αυξήσει τους δείκτες νοημοσύνης μεταξύ των παιδιών, θα εξοικονομήσει 2,45 τρισεκατομμύρια δολάρια για την παγκόσμια οικονομία και θα μειώσει τα ποσοστά εγκληματικότητας.

Η πρώτη παρουσίαση του καυσίμου που περιείχε τετρααιθυλικό μόλυβδο έγινε το 1922, όταν ο Thomas Midgley το παρουσίασε στους δημοσιογράφους σε συνέντευξη τύπου και έπλυνε τα χέρια του με αυτό το μείγμα. Παρά τους προβληματισμούς που ακολούθησαν από εργαζόμενους που δηλητηριάστηκαν και πέθαναν, τελικά η παραγωγή του τετρααιθυλικού μολύβδου στη βενζίνη δεν πτόησε τις εταιρείες Standard Oil, General Motors και DuPont Corporation που έχτισαν το πρώτο εργοστάσιο στο Οχάιο.

Στην Ελλάδα, η μολυβδούχος βενζίνη καταργήθηκε οριστικά το 2003, που σημαίνει ότι για χρόνια εκατομμύρια συνάνθρωποί μας εισέπνεαν τα δηλητηριώδη καυσαέρια. Οι λίγο πιο παλιοί θα θυμούνται και την άσχημη μυρωδιά που έβγαινε από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων και το αποπνικτικό νέφος στην Αθήνα.

Παλαιότερα στη βενζίνη πρόσθεταν τετραμεθυλιούχο μόλυβδο και τετρααιθυλιούχο μόλυβδο γιατί έτσι μπορούσε να λυθεί ένα βασικό πρόβλημα. Οι κινητήρες μπορούσαν να χρησιμοποιούν υψηλότερες αναλογίες συμπίεσης και έτσι έγιναν πιο ισχυροί. Σήμερα προστίθενται μόνο αλκοόλες και αιθέρες, με την απλή αμόλυβδη να έχει 95 οκτάνια (αποτελείται από 95% ισοοκτάνιο και 5% n-επτάνιο), ενώ η σούπερ αμόλυβδη μεταξύ 99 και 100 (υπάρχει και με 98 οκτάνια).

Παρά την πρόοδο αυτή, ο ταχέως αναπτυσσόμενος παγκόσμιος στόλος οχημάτων συνεχίζει να συμβάλλει στην απειλή της τοπικής ρύπανσης του αέρα, του νερού και του εδάφους, καθώς και στην παγκόσμια κλιματική αλλαγή. Ο τομέας των μεταφορών είναι υπεύθυνος για σχεδόν το ένα τέταρτο του παγκόσμιου φαινομένου του θερμοκηπίου που σχετίζεται με τις εκπομπές αερίου και αναμένεται να αυξηθεί στο ένα τρίτο έως το 2050. Ενώ πολλές χώρες έχουν ήδη ξεκινήσει τη μετάβαση σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα, 1,2 δισεκατομμύρια νέα οχήματα θα βγουν στο δρόμο τις επόμενες δεκαετίες και πολλά από αυτά θα χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτό περιλαμβάνει εκατομμύρια μεταχειρισμένα κακής ποιότητας οχήματα που εξάγονται από την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία, σε χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος. Αυτό συμβάλλει στη θέρμανση των πλανητών και την ατμοσφαιρική ρύπανση της κυκλοφορίας και είναι πιθανό να προκαλέσει ατυχήματα.

Get it on Google Play Download on the App Store